آموزش سنتور
یکی از سازهای سنتی ایرانی ساز سنتور میباشد که با صدای دلنشین افراد زیادی را جذب خود میکند. در ادامه این صفحه به بررسی تاریخچه و جزئیات ساخت این ساز پرداخته ایم.
یکی از سازهای سنتی ایرانی ساز سنتور میباشد که با صدای دلنشین افراد زیادی را جذب خود میکند. در ادامه این صفحه به بررسی تاریخچه و جزئیات ساخت این ساز پرداخته ایم.
سنتور بر پایه بررسی ها و پژوهش ها یکی از کهن ترین سازهای گستره ایران به شمار میرود؛ کهن ترین نشانه ای که از ساز سنتور به جا مانده ، از سنگ تراشی های آشور و بابلیان (۵۵۹ پیش از میلاد) است. در این سنگ تراشی ها ، صف تشریفاتی که به بزرگداشت آشور بانیپال بر پا شده ، سازی که همانندی زیادی به سنتور دست ورزی دارد ، در میان آن صف دیده میشود. همچنین تصاویر و حکاکی های باقی از آن زمان نشان میدهد افراد سازی شبیه ذوزنقه و همانند سنتور را با یک طناب و یا یک نخ به گردن خویش آویخته اند و با آن مینوازند.
مشخص نیست سنتور ابتدا در کدام کشور استفاده میشده اما آنچه از شواهد حاکی است نشان دهنده آشنایی ایرانیان قبل از اسلام با این ساز بوده اند و به آن ((کونار)) می گفتند. عبدالقادر مراغه ای بعد از اسلام ((ساز)) یا ((طوفان)) را که شبیه سنتور امروزی بود معرفی کرد که تفاوت آن با سنتور بستن یک سیم برای هر صدا و کوک نمودن آن با جا به جایی خرک ها بود.
بر پایه اسناد و مدارک ، نگارگری ها و مینیاتوری های سده های پیش ، آنچه که ما به نام سنتور در اختیار داریم در واقع سنتوری است که از نزدیک به یکصد و پنجاه سال پیش (زمان قاجار) با شکل و شمایل کنونی خود در اختیار هنرمندان این مرز و بوم قرار دارد. چنان که سنتور های محمد صادق خان (که نخستین نمونه صوتی ساز سنتور به جا مانده از دوران قاجار متعلق به وی میباشد)، حبیب سماع حضور و حبیب سماعی ، در ابعاد ، شمار خرک و چگونگی ساخت ، بسیار نزدیک به سنتور دست ورزی است.
قدمت آثار کشف شده نشان میدهد که این ساز از ایران به کشور های دیگر منطقه راه یافته است و در دیگر کشورها به نام های مختلفی نامیده میشود؛ مثلا در چین آن را ((یان_کین))، در اروپایی شرقی ((دالسی مر))، در انگلستان ((باترفلای))، در آلمان و اتریش ((مک پر))، در هند ((سنتور))، در کامبوج ((فی)) و در آمریکا ((زیتر)) مینامند البته این ساز در این کشور ها با تفاوت هایی مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی نواحی ارمنستان و گرجستان ساز سنتور رواج زیادی دارد. همچنین گونه های مشابه ساز سنتور در عراق ، ترکیه ، سوریه ، مصر ، پاکستان ، تاجیکستان ، میتنام ، کره ، اوکراین و دیگر کشور های آسیای میانه و نیز در یونان نواخته میشود.
امروزه یان_کین یا همان سنتور چینی به عنوان ساز ملی چین ساخته می شود اما بر اساس دست نوشته های قدیمی در سلسله امپراتوری مین (سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ ه.م) به علت رفت و آمد های زیاد بین چین و خاورمیانه ، این ساز از طریق دریا از فارس به چین انتقال پیدا کرده است و ابتدا در استان ساحلی کانتون نواخته میشد و سپس به سراسر چین راه پیدا کرده است.
قبل از آغاز دوره قرون وسطی سنتور به اروپا راه پیدا نمود و افراد زیادی را مجذوب خود کرد. مسیحیان اروپایی که به موسیقی و هنر علاقه وافری داشتند به تکمیل این ساز پرداختند و ساز هایی مانند پیانو که سلطان ساز هاست از آن به وجود آمد.
یکی از داشمندان موسیقی ترکیه به نام رئوف یکتا بیگ در دایره المعارف لاوینیاک نوشته که سنتور از آلات موسیقی قدیم یهودیان است. در دایره المعارف موسیقی لاروس نیز آمده است که سنتور سازی بوده به یهودیان بسیار به آن علاقه داشته اند.
در ایران سنتور های متفاوتی از لحاظ ساختاری با کاربردهای گوناگون وجود دارد که عبارتند از سنتور های ۱۰ ، ۱۱ و ۱۲ خرک ، سنتور لا کوک ، سنتور سی کوک (که ابعاد آن از سنتور لا کوک کمتر است)، سنتور باس ، سنتور باریتون ، سنتور کروماتیک و سنتور کروماتیک بم اما رایج ترین نوع سنتور در ایران سُل کوک ۹ خَرَک نامیده میشود که دارای ۷۲ سیم است. سنتور لا کوک صدای زیرتری نسبت به سنتور رایج سل کوک دارد و بیشتر در تکنوازی ها و بداهه نوازی ها استفاده میشود.
خرید پکیج آموزشی